PHÂN BIỆT LÃNH ĐẠO VÀ QUẢN LÝ THEO KIỂU "ISO"

TỔNG QUAN:

Trong tiêu chuẩn "ISO 9000:2015 - Hệ thống quản lý chất lượng - Cơ sở và từ vựng" thì một trong bảy nguyên tắc quản lý chất lượng là "Sự lãnh đạo - Leadership". Ngoài ra trong tiêu chuẩn này cũng có đưa ra khái niệm "Quản lý - Management".

Trong tiêu chuẩn "ISO 9001:2015 &ndash Hệ thống quản lý chất lượng - Các yêu cầu" có Điều khoản 5 cũng nói về "Sự lãnh đạo". Như vậy là trong một Hệ thống quản lý chất lượng (QMS) cũng cần có yếu tố lãnh đạo.

Trong thực tế chúng ta  thường gặp hai cặp từ: "Người lãnh đạo & Người quản lý" và "Sự lãnh đạo & Sự quản lý". Có rất nhiều khác biệt giữa hai cặp từ này và khác biệt giữa hai từ trong 1 cặp. Tuy nhiên người lãnh đạo vẫn phải làm nhiều công việc quản lý (nhất là đối với doanh nghiệp nhỏ) và người quản lý cần phải có tinh thần lãnh đạo.

"Nguyên tắc 2 - Sự lãnh đạo'' trong ISO 9000:2015 ý muốn nhấn mạnh nhiều hơn ở các yếu tố tinh thần như cam kết, lôi kéo, khích lệ, truyền cảm hứng... và "sẵn sàng chi" khi cần trong phong cách làm việc của người lãnh đạo và người quản lý các cấp. Nó thiên về quyền lực mềm hơn là quyền hạn cứng...

Trong khi đó khái niệm quản lý theo ISO 9000:2015 là "Các hoạt động có phối hợp để định hướng và kiểm soát một tổ chức". Như vậy quản lý thiên về việc sử dụng vai trò, trách nhiệm, quyền hạn để yêu cầu mọi người thực hiện công việc theo định hướng của mình và kiểm soát mọi người trong việc thực hiện công việc để đạt được các kết quả mình mong muốn.

Thực ra những cặp từ này cũng rất gần gũi trong cuộc sống.

NGƯỜI LÃNH ĐẠO & NGƯỜI QUẢN LÝ

Ta thấy các Sếp (người lãnh đạo) thường hay nghĩ những việc vô cùng khó và làm những việc nghe có vẻ "dễ". Còn những cán bộ quản lý (CEO, trưởng phòng, tổ trưởng...) thì thường chỉ phải nghĩ những việc trong phạm vi thẩm quyền của mình thôi và thực hiện những việc rất khó, đó là làm thế nào hoạt động ra được kết quả tốt (đạt được các mục tiêu) mà không gây xáo trộn, thất thoát, bất đồng, hỏng hóc...

Tất nhiên như đã đề cập ở trên thì Sếp vẫn phải làm một số công việc của người quản lý nữa, còn nhà quản lý các cấp cũng phải có vai trò và tư duy lãnh đạo ở phạm vi "phủ sóng" của mình.

SỰ LÃNH ĐẠO & SỰ QUẢN LÝ

Từ khái niệm quản lý theo tiêu chuẩn ISO 9000:2015 chúng ta có thể hiểu đơn giản rằng "Sự quản lý hay hoạt động quản lý" là những hoạt động để hướng tới đảm bảo mọi người "ĐI ĐÚNG ĐƯỜNG VÀ ĐI ĐÚNG CÁCH".

Mặc dù ISO 9000:2015 không đưa ra định nghĩa về "Sự lãnh đạo hay hoạt động lãnh đạo", tuy nhiên ở Điều khoản 5 của Tiêu chuẩn ISO 9001:2015 lại nói khá rõ về các khía cạnh của "sự lãnh đạo". Hoạt động lãnh đạo bao gồm sự cam kết, sự hỗ trợ, sự lôi cuốn, việc đề ra và quán triệt các chính sách và việc định rõ vai trò, trách nhiệm, quyền hạn cho các ''nhà quản lý" để thực hiện các mục đích phát triển của tổ chức.

Tựu trung lại thì sự lãnh đạo là vận dụng kỹ năng và quyền lực mềm (bao gồm cả yếu tố đắc nhân tâm nữa) để hướng tới "PHÁT HUY HẾT TIỀM LỰC SẴN CÓ ĐỂ ĐẠT MỤC ĐÍCH".

HỆ THỐNG QUẢN LÝ LÀ GÌ?

Theo định nghĩa trong ISO 9000:2015 thì Hệ thống quản lý là "Tập hợp các yếu tố có liên quan hoặc tương tác lẫn nhau của một tổ chức để thiết lập chính sách, mục tiêu và các quá trình để đạt được các mục tiêu đó". Một Hệ thống quản lý sẽ bao gồm những con người được phân công vai trò, trách nhiệm, quyền hạn cụ thể, họ sẽ phối hợp và tương tác với nhau để định hướng (chính sách, mục tiêu) và kiểm soát các quá trình để hướng tới đạt được các mục tiêu.

Như vậy có thể thấy rằng Hệ thống quản lý vừa cần có người lãnh đạo và tất nhiên là vừa cần có những người quản lý, họ sẽ làm việc cùng nhau trong một hệ thống thống nhất. Từ đó mỗi nhân tố này đều cần phải phát huy tinh thần lãnh đạo để định hướng và sử dụng trách nhiệm và quyền hạn của mình để thực hiện quản lý các hoạt động nhằm đạt được các mục tiêu đề ra.

KẾT LUẬN

• Lãnh đạo là sử dụng "quyền lực mềm" để thúc đẩy "con tàu" tiến lên phía trước để đạt được các MỤC ĐÍCH (như sứ mệnh, giá trị cốt lõi).
• Quản lý là sử dụng vai trò - trách nhiệm - quyền hạn "cứng" để định hướng và kiểm soát "con tàu" tới các cột mốc đã định vào thời gian dự kiến, tức là để đạt được các MỤC TIÊU cụ thể.
• Hệ thống quản lý bao gồm cả những nhà lãnh đạo và những nhà quản lý để lái "con tàu" đến được các mục tiêu cụ thể nhưng đồng thời phải luôn hướng về phía trước.

Nếu doanh nghiệp của anh chị đang loay hoay không biết nên xây dựng Hệ thống quản lý của mình bắt đầu từ đâu và làm sao cho phù hợp với bối cảnh thực tế của mình. Hoặc nếu doanh nghiệp của anh chị đã xây dựng Hệ thống quản lý rồi, có thể được cấp các chứng chỉ (như ISO 9001, ISO 14001, ISO 45001, ISO 22000...) nhưng không thể vận hành có hiệu lực và không đạt được hiệu quả kỳ vọng à Xin hãy liên hệ với AQMC để được các chuyên gia tư vấn nhiều kinh nghiệm, tận tụy và giàu tâm huyết hỗ trợ anh chị nhé!

Công ty TNHH Tư vấn Quản lý Chất Lượng Tiên Tiến - AQMC